Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında Milli Eğitim Bakanlığı’nın yapmış olduğu çalışmalar bulunmaktaydı. Geçtiğimiz yıllarda benim de Piktes kapsamında görev aldığım Türkçe Yeterlilik Sınavı ve online sınav değerlendirme iş ve işleyişleri yapılmıştı. Yine geçtiğimiz yıllarda Antalya’da gerçekleştirilen “Türkçe Yeterliklerine Yönelik Program ve Ölçek Geliştirme Çalıştayı” çerçevesinde akademisyenler ile birlikte bir program oluşturmaya ve bu programa uygun olarak ölçekler geliştirmeye çalışmıştık. Bu çalışmanın raporunu okumak isteyenler buradan okuyabilirler. Piktes kapsamında ve Meb işbirliği ile ülkemizde eğitim öğretim gören geçici koruma altındaki sığınmacılar ve ülkemizde eğitim-öğretim gören yabancı öğrencilerin eğitim sistemimize entegrasyon sürecinin sorunsuz biçimde tamamlanması ve öğrencilerin Türkçe dil yeterliliklerinin eksik olmasından doğacak seneye kaybı problemini önlemek adına “Yabancı Öğrencileri Uyum Sınıfları” konu başlıklık 2019/15 sayılı bir genelge bakanlık tarafından geçtiğimiz günlerde yayınlandı.
Yabancı Öğrenciler Uyum Sınıfları ve Kapsamı Nedir ?
İlgili genelgede de tüm detayları ile bu uyum sınıfları ve nasıl düzenleneceğine dair esaslar mevcut fakat ben burada önemli noktaları maddeler halinde yazıp kendi yorum ve deneyimlerim ile harmanlamak istiyorum. Meb’in yaptığı tanıma göre uyum sınıfları “İlköğretim ve ortaöğretim seviyelerinde bulunan yabancı öğrencilerden Türkçe dil beceri düzeyleri yetersiz olanların kaydedileceği sınıflar”dır.
- Uyum sınıfları yabancı öğrencilere yönelik olarak 3. sınıftan 12. sınıfa (dahil) kadar açılabilir.
Bu maddeyi analiz edecek olursak okullarda entegrasyon sürecinin hızlanması adına yeni kayıt olan 1. ve 2. sınıf öğrencilerini kendi sınıflarındaki öğrencilerden ayırmanın yersiz olduğunu bunun yerine 3.sınıfa gelmesine rağmen düzey olarak geride kalan öğrencilerin uyum sınıflarında Türkçe dil desteği alarak daha sonra kendi sınıflarına dönmesinin daha mantıklı olduğunu görüyoruz. Uzun zamandır bu işi yapıyorum ve gerçekten öyle. Okul müdürleri ve müdür yardımcılarının isteği ile okullarda sınıflarından alınmaması gereken 1. ve 2. sınıf öğrencileri Suriyelilerin olduğu ayrı sınıflarda eğitim görüyorlar. Umarım bu genelge bu durumu düzeltir.
- Uyum sınıflarının her sınıf düzeyinde en az 10 en çok 30 öğrenciden oluşturulması esastır.
- Birbirini takip eden iki dönem şeklinde uyum sınıfına katılan öğrenciler tekrar uyum sınıfına katılamazlar.
- Bakanlıkça eğitim-öğretim yılının I. ve II. dönem sonlarında TYS yapılır.
Bu madde öğrencilerin Türkçe dil yeterliliğini ölçmemiz açısından oldukça önemli çünkü bakanlıkça ülke genelinde yapılacak bir TYS sınavı her zaman daha objektif sonuç verecektir. Yine aynı maddenin devamında bakanlığın sınav yapmaması halinde il/ilçe milli eğitimler hatta okullar bile bu sınavı yapmakla mükellef. Sınav sonucunda 60 puan barajının altında kalan öğrencilerin uyum sınıflarına alınması isteniyor. Ayrıca uyum sınıflarında her dönem sınıfın öğretmeni tarafından ara sınav yapılması gerekiyor ve bu sonuçların e-okul sistemine işlenmesi isteniyor.
- Haftalık ders çizelgeleri tüm eğitim seviyelerinde haftalık 30 saat olacak şekilde hazırlanır. Her bir ders saati 40 dakikadır.
Bu konuda pek çok sıkıntı ve sorun yaşandığından olsa gerek haftalık ders saati 30 saat olarak belirlenmiş ve ders saatleri 40 dakika olarak ifade edilmiş.
- Uyum sınıflarında öncelikle ilgili (c) Kanun çerçevesinde çalışan öğretmenler olmak üzere kadrolu, sözleşmeli veya ücretli öğretmenler görevlendirilir.
Burada (c) ile ifade edilen kısım 4857 sayılı iş kanuna bağlı çalışan öğretmenler. Yani uyum sınıflarında öncelikle bu kapsamda görev alan öğretmenlerin görevlendirilmesi istenmiş. Bu kapsamda çalışan öğretmenlerin büyük çoğunluğu ise Piktes kapsamında okullarda sığınmacılara Türkçe eğitimi veren benim gibi öğretmen arkadaşlar. Yani uyum sınıflarını sanırım biz kurup yöneteceğiz ve e-okul girişlerinden bizler sorumlu olacağız.
Uyum Sınıfları Haftalık Ders Programı Nasıl Planlanacak ?
Bu konu ile ilgili hem blog üzerinden hem de mail yoluyla soru aldığım için yazıyı güncelleme gereği duydum. Bakanlığın yayınladığı Yabancı öğrenciler için uyum sınıfları başlıklı genelgeleye göre haftalık programlar ilkokul, ortaokul ve ortaöğretim seviyelerine göre aşağıdaki şekilde hazırlanacaktır.
Genel olarak genelgenin önemli maddelerini sıralayarak değerlendirmeye çalıştım. Okumanız için yazının en altına genelgeyi ayrıca ekleyeceğim. Uyum sınıfları projesinin ülkemizde eğitim gören sığınmacı ve yabancı uyruklu öğrenciler için faydalı olacağını düşünüyorum. En azından önceden plansız programsız ilerleyen iş ve işlemler bu sayede biraz daha düzene girecektir. Özellikle Türkçe Yeterlik Sınavı öğrencilerin bilgilerinin doğru ve eksiksiz ölçülmesi ve objektif değerlendirme açısından önemli. Daha evvel online sorun değerlendirmesi yapmış ve sistemin beta sürecini test etmiştik. Yeni sistem ve sınav değerlendirmeleri nasıl olacak bilemiyorum ama en azından böyle derli toplu ve kaideleri belli bir genelge faydalı olacaktır. Umarım bu sistem hem öğrencilere hem de biz öğretmenlere faydalı olur. Uyum sınıfları hakkında görüşlerinizi paylaşabilir merak ettiklerinizi sorabilirsiniz. Bir sonraki yazıda görüşmek üzere.
15 Yorumlar
İyi akşamlar Gürkan Bey. Yabancı uyruklu öğrenciler için okullarda açılan uyum sınıfında göreve başladım. Fakat elimde ders kitabım yok. Yıllık planlamayı nasıl yapmam gerektiği hakkında da bir bilgim yok. 24 saat Türkçe dersi var. Türkçe dersini nasıl planlayabilirim? Yardımcı olursanız sevinirim.
Merhaba,
Yabancı öğrenciler için uyum sınıfları Piktes kapsamında yapılacağı için yıllık plan ve materyaller proje tarafından gönderilecek. Yıllık plan önümüzdeki hafta yayınlanır. Ders kitapları ve materyaller daha önce proje kapsamında okullara gönderilmişti ek olarak etkinlik kitapları da gelecek.
Merhaba Gürkan bey,6 saat etkinlik derslerinde hangi derslerin olacağı tam olarak söylenmedi bana,hangi dersleri almam lazım yardımcı olur musunuz? Bir de ben siteniz dışında menüdeki tüm yazıları okuduğum halde ara sınav/yazılı vb göremedim,çerçeve planda da yok ,başka yazınızda sınav konusu geçiyordu,doğrusu nedir bu işin lütfen yardımcı olur musunuz, içerikler için çok teşekkür ederim.
Merhaba,
Bakanlığın yayınladığı genelgede ek olarak haftalık program çizelgesi sunulmuştu. Siz söyleyince bu yazıya ekledim yukarıda bulabilirsiniz. Uyum sınıfları için haftalık ders çizelgesinde etkinlik dersleri ilkokul, ortaokul ve lise grubuna göre değişiklik gösteriyor. Hangi grupta yer alan öğrencilerle çalışıyorsanız ona göre plan yapabilirsiniz. Diğer sorunuza gelince bakanlığın ilgili genelgesinde 2. maddenin a bendinde I ve II. dönem sonlarında bakanlıkça TYS yapılacağı belirtilmiş. Yine 2. maddenin d bendinde ise;
“Uyum sınıfına alınan öğrencilere Türkçe dersi için her dönem bir defa dersin öğretmeni tarafından ara sınav yapılır ve sınav sonucu E-okul sistemine işlenir. ” maddesi var.
Özetle siz her dönem bir ara sınav yapacaksınız ve bu notları e-okul a siz işleyeceksiniz. Ardından dönem sonlarında bakanlığın dönem sonu değerlendirme sınavı olarak Türkçe Yeterlik Sınavı uygulanacak ve uyum sınıfları bu şekilde ölçme ve değerlendirmeye tabi tutulacak. Umarım açıklayıcı olmuştur. İyi çalışmalar.
Çok teşekkür ederim hocam,çok faydalı oldu,Allah razı olsun iyi çalışmalar
Merhaba gürkan bey ortaokul uyum sınıfında görevliyim.dil bilgisi konuları nasıl işlenecek a1 bittikten sonra mı a2 dil bilgisi konularına geçilecek ve okul müdürü günlük ders planı istedi nasıl hazırlayacağım. Yardımcı olur musunuz ?
Merhaba,
Piktes tarafından Uyum Sınıfları için yıllık planlar hazırlandı. Orada seviye seviye planlar mevcut. Gramer konusunda A1 sonrası A2 seviyesine geçebilirsiniz. Günlük planı kendiniz aylık plandan uyarlayabilirsiniz.
Ornegin 11. Sinif ogrencisi uyum sinifinda 2 dönem egitim gordukten sonra yine 11. Siniftan mi baslayacak
Merhaba,
Eğer öğrenci uyum sınıfında başarılı olursa bir üst sınıfa geçebiliyor, iki dönem sonunda başarısız olursa mevcut sınıfını yani 11. sınıfı tekrar okumak zorunda.
Merhaba Gürkan Bey,
Uyum sınıfında öğretmenlik yapıyorum ancak bulunduğum okulda MEB kitabı bulunmuyor. Pdf olarak veya farklı bir yoldan kitaba ulaşma şansım var mı? Şimdiden teşekkürler.
Merhaba,
Hangi kitapları istiyorsunuz bilmiyorum fakat Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi ile ilgili kitap ve etkinliklere Eba üzerinden erişebilirsiniz. Aşağıya linki bırakıyorum. Buradan kitapların .pdf uzantılı hallerine erişmeniz mümkün.
http://www.eba.gov.tr/dil-ogrenimi/turkce
Gurkan bey ben ege universitesi mezunu bir öğretmenim gerçekten zor durumdayım okulda hiçbir ders kitabı yok bilgi yok sinif birleştirilmiş ne olur yalvariyorum yardım edin yıllık ogretmene uyum sınıfı verilir M8 hem de aralik başında lütfen iletisime geçer misiniz
Merhaba,
Sorularınız varsa benimle iletişim kısmında yer alan mail adresi üzerinden iletişime geçebilirsiniz.
Merhaba Gürkan bey , ben uyum sınıfına yeni görevlendirildim bu hafta başlayacağım çocuklar hala okuma yazma bilmiyor ö harfindelermiş giden öğretmeni dedi şimdi ben nasıl ilerleyeceğim bu kısa zamanda nasıl okumayı öğrenecekler
Merhaba,
Uyum sınıflarına has bir okuma-yazma öğretim methodu yok. Entegrasyon için mevcut Türk öğrencilerimize nasıl eğitim-öğretim yapıyorsak farklı kültürlere mensup öğrencilere de aynı şekilde okuma-yazma öğretiyoruz.