Günümüz teknolojisi geliştikçe ve yeni yazılımlar ortaya çıktıkça öğrenme ve öğretme süreçleri de değişikliklere uğruyor. Özellikle eğitim alanında teknoloji entegrasyonu ve kullanımı pandeminin de etkisiyle gün geçtikçe artıyor. Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanı da bu gelişmelerden nasibini alıyor. Bu yazımda ben de özellikle alanda çalışan meslektaşlarım ve bu alanda araştırma yapan kişilere faydalı olması açısından faydalandığım ve kullanılmasını tavsiye ettiğim eğitim amaçlı web 2.0 araçlarını sizlerle paylaşmak istiyorum. Bu yazıda bahsi geçecek olan uygulamalar sadece yabancılara Türkçe öğretimi alanında değil pek çok alanda işinizi kolaylaştırabilir. Ben çalışma alanım Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi olduğu için yazıyı ve içeriği bu şekilde adlandırmaya karar verdim. Yazıya başlamadan evvel Web 2.0 nedir kısaca bir ona bakalım:
“Web 2.0, O’Reilly Media tarafından 2004’te kullanılmaya başlayan bir sözcüktür ve ikinci nesil internet hizmetlerini – toplumsal iletişim sitelerini, vikileri, iletişim araçlarını, folksonomileri- yani internet kullanıcılarının ortaklaşa ve paylaşarak yarattığı sistemi tanımlar.”
-Wikipedia
Daha anlaşılır ve basit bir ifadeyle anlatmak gerekirse Web 2.0 20-30 sene önceki gibi internetin sadece içerik okuma ve bilgi edinmeye dayalı kapalı bir ağ olmaktan çıkıp bilgiye hem erişebildiğiniz hem de bilgiye katkı sunabildiğiniz bir yere dönüşmesi diyebiliriz. Şu an okuduğunuz blog, yukarıda yaptığım Wikipedia alıntısı, Ekşi Sözlük, Twitter vb. platformlar temel düzeyde Web 2.0 örneği sayılabilir. Çünkü biz buralarda sadece yazılan içerikleri okumuyoruz. Blog yazısına yorumlarla katkıda bulunabiliyor, Wikipedia’da gönüllü yazarlık yapabiliyor, Ekşi Sözlük ve Twitter’da yorumlarda bulunabiliyoruz. Yani hem bilgiye erişebiliyor hem de bilgiye katkı sunabiliyoruz. Web 2.0’ın eğitim alanına yansımaları da elbette büyük. Yine bu blogda yazdığım yazılar sayesinde insanlardan alanla ve çeşitli konularla ilgili pek çok soru ve mail alıyor, hepsine elimden geldiğince cevap vermeye çalışıyorum. Yine önceki yıllarda materyal olarak basılı kitaplar arayan ya da ilkel yöntemlerle saatler harcayarak materyal tasarlayan eğitimciler günümüz teknolojisinde ağa bağlı yazılımlar aracılığıyla tasarımlar yapıyor, toplantılara katılıyor, anketler düzenliyor ve online ders verebiliyorlar. Tüm bunları düşününce eğitim paydaşları olarak bizlerinde teknolojik yeterliliğimizi alan ve saha tecrübesiyle mutlaka birleştirmemiz gerektiği gerçeği ortaya çıkıyor. Yazının devamında tavsiye edeceğim çeşitli uygulamalar da bu bahsettiğim yeterliliğe katkı sunmayı amaçlıyor. Dilerseniz başlayalım.
Türkçenin Yabancı Dil Olarak Öğretimi Alanında Kullanabileceğiniz WEB 2.0 Araçları
Belki pek çoğunuz duymuş ya da denemişsinizdir fakat halen bilmeyenler için mutlaka kullanmanızı tavsiye ettiğim bulut tabanlı bir online tasarım uygulaması olan Canva’dan söz edeceğim. Uzun yıllardır Canva ile çeşitli tasarımlar yapıyorum ve çok kullanışlı olduğunu düşünüyorum. Ben tasarım bilmem, teknolojiden pek anlamam endişelerini tamamen ortadan kaldıran Canva Melanie Perkins, Cliff Obrecht ve Cameron Adams tarafından Avustralya’nın Sidney kentinde kurulmuş bir girişim. Canva kullanmak için temel düzeyde bile tasarım bilginiz olması yeterli. İçerisinde bulunan yüzlerce hazır tasarım, şablon, fotoğraf ve çizimi anlık olarak kullanıp çok güzel materyaller üretebilirsiniz. Özellikle eğitim amaçlı poster, afiş, dergi, kitap kapağı ve materyal kağıtlarının tasarımları için çok kullanışlı. Canva kullanacaksanız mutlaka Pro sürümünü kullanmanızı öneriyorum. İnternette uygun fiyata pro sürümlerini bulabilirsiniz. Türkçe dil desteği sunuyor olması, yerel fiyatlandırma politikası ve tüm platformlarda uygulamasının olması büyük avantaj.
Explain Everything online bir ders tahtası olarak adlandırabileceğimiz bir platform. Aslında pratikte online bir beyaz tahta uygulaması diyebileceğimiz bir uygulama. Peki Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında bu uygulamadan nasıl faydalanacağız ? Özellikle uzaktan eğitim süreci yöneten ya da özel ders verenlerin çok işine yarayacağınız düşündüğüm uygulama ile anlık olarak bilgisayarınız ya da tabletiniz üzerinden online bir ders başlatıyor ve linkini derse katılmasını istediğiniz öğrencilerle paylaşıyorsunuz Öğrenciler sınıfa girdiklerinde ekranda bir beyaz tahta ve sol üstte de öğretmenin görüntüsü ile karşılaşıyor. Bilgisayarınız ve tabletinizde bu beyaz tahtaya dosyalar, görseller vs. ekleyip bunlar yardımıyla ders anlatmaya, test çözmeye, etkinliklere ve içeriklere etkileşimli olarak öğrencilerinizle bakmaya başlıyorsunuz. Eğer izin verirseniz öğrencileriniz de online olarak tahtaya katkıda bulunabiliyor. Sınıfta tahtaya kalkmanın sanal hali gibi de düşünebilirsiniz. Ben özellikle iPad ve Apple Pencil ikilisi ile bu uygulamanın müthiş verimli olduğunu düşünüyorum. Yerel fiyatlandırması ve Türkçe dil desteği ne yazık ki yok. Sadece online içerik üretmek ve videolar hazırlamak isteyenler ise Basic sürümüne daha makul bir fiyata erişebiliyorlar.
Özellikle çocuklara Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi alanında tercih edilebilecek animasyon videolar tasarlama ve hazırlama uygulaması olan Powtoon ile kurumunuz, öğrencileriniz ya da kişisel Youtube hesabınız için dil öğretimi amaçlı animasyon video tasarımları yapabilirsiniz. Powtoon arşivinde hazır bulunan çizimler, karakterler ve arka planları kullanarak oldukça pratik ve hızlı şekilde animasyon videolar tasarlamak ve render almak mümkün. Powtoon’u tavsiye etmemin sebebi özellikle YouTube’a içerik üretmek isteyen ama teknik bilgisi zayıf kişilere büyük kolaylık sunuyor olması. Powtoon da maalesef yerel fiyatlandırma ve dil desteği sunmuyor. Kur üzerinden ücretlendirme yapılacağı için mutlaka EDU sürümü üzerinden kayıt olmanızı tavsiye ediyorum.
Pixton online çizgi roman tasarlama uygulaması olarak isimlendirebileceğimiz bir Web 2.0 aracı. Online çalışan uygulama özellikle dil alanında çalışanlar için çok faydalı. Dil öğretirken, okuma metinleri, hikâyeler tasarlarken çizgi roman çok eğlenceli ve eğiti bir araç. Teknik bilgisi ve çizim becerisi olmayanlar için de Pixton büyük bir kolaylık. İçerisinde onlarca hazır tasarım ve şablon arasından kendinize ve metninize en uygun senaryoyu yaratarak oldukça faydalı ve farklı içerikler üretmeniz mümkün. Yerel fiyatlandırması ve dil desteği yok ama arayüzü oldukça basit ve anlaşılır.
Türkçenin yabancı dil olarak öğretimi ya da dil öğretimi alanında resimli kelime kartlarının yaygın bir şekilde kullanıldığını hepimiz biliyoruz. Storybird bize resimli kartlar ve resimli hikâye kitapları hazırlama imkanı sunan kullanıcı dostu bir arayüze ve oldukça güzel çizimlere sahip bir Web 2.0 aracı. İçerisinde onlarca farklı tema ve görsel barındıran uygulama ile temel düzeyde resimli kitap tasarımları ve kelime kartları hazırlamanız mümkün. Yerel fiyatlandırma maalesef yine karşımıza çıkmıyor ve dil desteği de yok.
Kahoot özellikle pandemiyle birlikte gelen online eğitim dönemde ve tamamlayıcı eğitim faaliyetleri kapsamında faydalı olan oyun tabanlı öğrenmeyi amaçlayan bir yarışma uygulaması. Alanda çalışan öğretmenler olarak sizler de Kahoot’ kayıt olarak kendi sorularınızı hazırlayabilir ve öğrencilerinize soru linkini ileterek yarışmaya katılmalarını sağlayarak dil öğretimi sürecini daha eğlenceli bir hale getirebilirsiniz. İnternet erişimi gerektiren bir uygulama. Özellikle sınıf içi rekabeti arttırma konusunda eğlenceli anlar yaşamanıza sebep olacaktır. Okul sonrası online şekilde mini soru cevap etkinlikleri yapıp öğrencilerinizin mobil uygulama üzerinden bu etkinliklere katılmasını sağlayabilirsiniz.
Özellikle sınıf ortamında öğrenci gelişimlerini takip etmek, öğrencilerin öğrenme ve başarım istatistiklerini tutmak ve yıl sonunda bu dosyaları arşivlemek isteyen öğretmenler için severek kullandığım bir öğretmen ajandası olan iDoceo’yu tavsiye ediyorum. Sınıfınızın dil öğrenme gelişimini tutacağınız notlarla çok rahat bir şekilde takip etmenizi sağlıyor. Uygulama ile ilgili detaylı bilgiyi daha önce bir başka yazımda açıklamıştım. Arama kısmına idoceo yazarsanız mutlaka çıkacaktır. Sınıf oturma düzeni, öğrenci notlar, öğrenci gelişim rubrikleri, ajanda ile not tutma, sınav ortalamaları hesaplama gibi pek çok özelliği olan uygulamayı kesinlikle tavsiye ediyorum. Uygulama ne yazık ki şu an için sadece macOS, iOS ve iPadOS işletim sistemlerinde çalışıyor. 12 dolar ödeyerek uygulamaya sahip olabiliyorsunuz ve Türkçe dil desteği bulunuyor.
Microsoft tarafından hazırlanan bulut tabanlı toplantı uygulaması olan Teams son dönemde benim işlerimi en çok kolaylaştıran araçların başında geliyor. Özellikle sınıflar ya da öğretmenler arası çalışmalar yürütmek için çok ideal bir uygulama olduğunu düşünüyorum. Ülkemizde Zoom yaygın olarak bilinse ve kullanılsa da Teams Zoom’a göre çok daha iyi özellikler barındıran bir uygulama. Microsoft ekosistemindeki yazılımlarla entegre çalışması, Office uygulamaları ile eşzamanlı çalışmayı sağlaması gibi özellikleriyle sınıf ve ekip çalışmaları için ideal bir uygulama. Diyelim çalıştığınız kurumda zümreleriniz ya da meslektaşlarınız ile eş zamanlı çalışma yürütmeniz gerekiyor. O zaman dosyaları mail trafiği ile göndermenize gerek kalmadan Teams ile oluşturacağınız ekipler üzerinden eş zamanlı olarak birbirinize iletiyorsunuz. Ciddi manada hız ve zaman kazandıran bir uygulama. Uygulama ücretsiz, Türkçe dil destekli ve tüm platformlarda çalışıyor.
Benim önereceğim uygulamalar bu kadar. Elbette yukarıda bahsettiğim araçlar dışında eğitim amaçlı kullanılan pek çok Web 2.0 aracı mevcut. Bunlar dışında yazımın başında da ifade ettiğim gibi ve kendi deneyimlediğim ve kullanımını faydalı bulduğum uygulamaları paylaştım bu yazıda. Umarım alanda çalışan ya da çalışacak olan meslektaşlarım için faydalı bir yazı olmuştur. Yazı ve uygulamalarla ilgili fikirlerinizi yorum formu aracılığıyla iletmekten çekinmeyin. Bir sonraki yazıda görüşmek dileğiyle.